زمان تقریبی مطالعه: 4 دقیقه
 

ضرغامة بن مالک تغلبی






ضرْغامة بن مالک تغلبی یکی از شهدای کربلا است.


۱ - تحقیق درباره نسب



تغلبی، منسوب به تغلب بن وائل بن قاسط شیخ طوسی، بى‌ آن‌كه از قبیله ضرغامه، یاد كند او را از یاران امام حسین علیه السلام دانسته است. در برخى از منابع، از ضرغامة، بدون نسبت «تغلبی» یاد كرده‌ اند.

۲ - پیوستن به امام حسین



ضرْغامة، از شیعیانی بود که در کوفه با حضرت مسلم علیه السلام بیعت کرد و پس از شهادت آن بزرگوار به لباس دشمن درآمد
[۵] کمره‌ای، میرزاخلیل، عنصر شجاعت، ج۳، ص۳.
و همراه آنان از کوفه خارج شد؛ و در کربلا به امام حسین علیه السلام پیوست.

۳ - شهادت



روز عاشورا در نبردی دلیرانه گروهی را مجروح کرد و جمعی را به هلاکت رساند.
[۷] مامقانی، عبدالله، تنقیح المقال، ج۲، ص۱۰۶.
سرانجام در نبرد نخست
[۱۰] محدث قمی، نفس المهموم، ج۱، ص۲۶۷.
و به قولی پس از نماز ظهر به فیض شهادت نایل گشت.

۴ - رجز ضرغامه در عاشورا



برخی از متأخرین رجز ذیل را به ضرغامه نسبت داده‌ اند.
الیکم مِنْ مالک ضِرْغامٍ • ضَرْبَ فتیً یَحْمی عَن الکرامِ‌
یَرْجو ثَوابَ اللَّه بالتمامِ • سُبحانَه مِنْ مَلکِ العلّامِ
[۱۵] موسوی زنجانی، وسیلة الدارین، ج۱، ص۱۵۷.

آماده ضربتِ مالک ضرغام باشید؛ جوانی که از بزرگواران حمایت می‌کند، و ثواب کامل را از خداوند دانا و منزّه امیدوار است.
در منابع متقدم از مالک بن دودان نقل شده است.
[۱۷] محدث قمی، نفس المهموم، ج۱، ص۲۶۶.
[۱۸] محلاتی، ذبیح الله، فرسان‌ الهیجاء، ج۲، ص۴۸.
[۱۹] سپهرکاشانی، محمدتقی، ناسخ التواریخ، ج۲، ص۳۱۲.
[۲۰] فاضل دربندی، اسرار الشهادة، ج۲، ص۲۹۸.


۵ - زیارتنامه



در زیارت ناحیه مقدسه امام علیه السلام و رجبیّه نیز از او چنین یاد شده است: «السلام علی ضرغامة بن مالک» .

۶ - پانویس


 
۱. حسینی جلالی، محمدرضا، تسمیة من قتل مع الحسین علیه‌السلام، ج۱، ص۲۷.    
۲. سمعانی، عبدالکریم، الانساب، ج۱، ص۴۶۹.    
۳. طوسی، محمد بن حسن، رجال، ج۱، ص۱۰۱.    
۴. ابن طاووس، علی بن موسی، الاقبال بالاعمال الحسنه، ج۳، ص۷۸.    
۵. کمره‌ای، میرزاخلیل، عنصر شجاعت، ج۳، ص۳.
۶. سماوی، محمد بن طاهر، ابصار العین، ج۱، ص۱۹۹.    
۷. مامقانی، عبدالله، تنقیح المقال، ج۲، ص۱۰۶.
۸. جمعی از نویسندگان، ذخیرة الدارین، ج۱، ص۳۹۸.    
۹. ابن شهر آشوب، محمد بن علی، مناقب آل ابی طالب، ج۳، ص۲۳۲.    
۱۰. محدث قمی، نفس المهموم، ج۱، ص۲۶۷.
۱۱. شمس الدین، محمدمهدی، انصارالحسین علیه‌السلام، ج۱، ص۹۴.    
۱۲. سماوی، محمد بن طاهر، ابصار العین، ج۱، ص۱۹۹.    
۱۳. جمعی از نویسندگان، ذخیرة الدارین، ج۱، ص۳۹۸.    
۱۴. جمعی از نویسندگان، ذخیرة الدارین، ج۱، ص۳۹۸.    
۱۵. موسوی زنجانی، وسیلة الدارین، ج۱، ص۱۵۷.
۱۶. ابن شهر آشوب، محمد بن علی، مناقب آل ابی طالب، ج۳، ص۲۵۳.    
۱۷. محدث قمی، نفس المهموم، ج۱، ص۲۶۶.
۱۸. محلاتی، ذبیح الله، فرسان‌ الهیجاء، ج۲، ص۴۸.
۱۹. سپهرکاشانی، محمدتقی، ناسخ التواریخ، ج۲، ص۳۱۲.
۲۰. فاضل دربندی، اسرار الشهادة، ج۲، ص۲۹۸.
۲۱. ابن طاووس، علی بن موسی، الاقبال بالاعمال الحسنه، ج۳، ص۷۸.    
۲۲. ابن طاووس، علی بن موسی، الاقبال بالاعمال الحسنه، ج۳، ص۳۴۶.    
۲۳. مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، ج۴۵، ص۷۱.    
۲۴. مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، ج۹۸، ص۲۷۳.    


۷ - منبع



جمعی از نویسندگان، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ج۱، ص۲۰۲.    






آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.